Uçaklar Gökyüzünde Nasıl Uçar
İnsanlar her dönemde gökyüzüne karşı müthiş bir merak içinde olmuştur. Gökyüzünün bilinmezliği, sonsuzluğu yerdeki insanoğlunu her daim etkilemiştir. Bu merakın sonucunda da gök bilimi olan astronomi ortaya çıkmıştır. İnsanoğlu bu merakının peşinden gitmiş ve kuşlardan aldıkları ilhamla uçağı tasarlamış bunun sonucunda da gökyüzüne ulaşmayı başarmıştır. Peki, her gün gördüğümüz bu uçaklar nasıl uçar?
Uçakların Uçma Prensibi
Çoğu insan uçağı uçuranın motorları veya jeti olduğunu düşünür ancak bu tamamen yanlıştır motorlar uçağa verdikleri itme kuvveti sayesinde onun yönlendirilmesini sağlar. Uçağın uçmasını sağlayan asıl şey kanatları ve fizik kanunlarıdır. Bir uçak dört farklı güç etkisinde hareket eder; motorun itme gücü, kanatların sağladığı kaldırma gücü, uçağın ağırlığından kaynaklanan yer çekimi, sürtünmeden kaynaklanan çekme gücü.
Motorların Çalışması
Uçak motorlarının uçağın havalanmasıyla ilgisi olmadığını söylemiştik, motorların görevi uçağın ileri doğru hareketini sağlamaktır. Motorlar çalışmaya başladığında içindeki pervaneler hızla dönmeye başlar bu dairesel dönüş hareketi pervanelerin önündeki havayı seyreltir arkada kalan havayı ise sıkıştırır. Bunun sonucunda arkadaki havanın basıncı öndeki havaya göre bir hayli yüksek olur bu basınç farkı uçağa ileri yönde bir hareket sağlar.
Uçağın Havalanması
Uçağın havalanmasını anlamak için çok önemli bir fizik ilkesi olan Bernoulli ilkesini anlamak gerekiyor. Bernoulli ilkesi akışkanların basıncı ve hızı arasındaki ilişkiyi açıklar bu ilkeye göre akışkanların basıncının azaldığı noktada hızları artar ve aynı şekilde hızlarının arttığı yerde de basınçları azalır. Uçak kanatlarının tasarımı da bu ilke doğrultusunda yapılmıştır. Uçak kanadının kesitine bakacak olursak üst kısmı daha bombeli alt kısmı ise düzdür. Uçak ileri doğru hareket ederken üst kısımdan ve alt kısımdan akan hava aynı sürede aynı mesafeyi kat eder. Ancak üst kısımda havanın kat ettiği mesafe daha uzun olduğu için hava üst kısımda daha hızlı hareket eder.
Üst kısımda bahsettiğimiz ilkeyi göz önüne alırsak hava da bir akışkandır ve ilerleme sürecinde kanadın üst kısmındaki hava daha hızlı hareket eder bunun sonucunda da kanadın üst kısmında basınç düşer. Yani kanadın altındaki basınç kanadın üstündeki basınçtan daha yüksek olur. Bu basınç farkı uçağa yukarı yönde bir kaldırma kuvveti uygular. Bu kaldırma kuvveti de uçağın uçmasını sağlar.
